Çanakkale merkeze bağlı Tevfikiye köyü sonları içinde 5 bin 500 yıllık geçmişe sahip Troya Antik Kenti’nde, Anadolu kültürü özelliklerini taşıyan 3 bin 700 yıllık kubbeli fırın kalıntısına ulaşıldı.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan ve resmi hafriyatları 150 yıl evvel başlayan, pek çok arkeolojik keşfin yapıldığı Troya’da çalışmalar sürüyor.
Kazılarda bulunan fırın kalıntısı, bölgedeki Anadolu kültürüne ilişkin izlere ait arkeologlara kıymetli ipuçları verdi.
Kazı Heyeti Lideri ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rüstem Aslan, AA muhabirine, bu sene hafriyatlarda pek çok enteresan buluntuyla karşılaştıklarını söyledi.
Aslan, bilhassa Alman arkeolog Prof. Manfred Osman Korfmann devri kazılarında Troya’nın Anadolu kültürünün bir uzantısı olduğunun mimari ve çanak çömlek üzere buluntulardan anlaşıldığını aktardı.
MİLATTAN EVVEL 1700’E AİT
Son Tunç Çağı olarak tanımladıkları Homeros Troyası’nda kentin güney girişinin çabucak önündeki alanda 5 yıldır hafriyat yaptıklarını belirten Aslan, “Ana kayanın çabucak üzerinde, milattan evvel 1700’lere tarihlediğimiz periyoda ilişkin kubbeli fırın karşımıza çıktı. Bu fırının değişikliği, 3 bin 700 yıllık bir tarihi geçmişinin kelam konusu olması.” dedi.
Aslan, bir Anadolu geleneği olan bu kubbeli fırına ilişkin kalıntının, Troya’da bugüne kadar bulunan emsalleri ortasında en büyüğü olduğunu lisana getirdi.
TROYA ANADOLU’DUR
Prof. Dr. Rüstem Aslan, kubbeli fırın kalıntısının Troya için çok değerli bir data olduğunu vurguladı.
Kalıntının “Troya 6” ve “Troya 7” olarak isimlendirdikleri, Troya Savaşı ile ilişkilendirilen devrin çabucak önünde yer aldığını aktaran Aslan, şu tabirleri kullandı:
“Önceki yıllarda Prof. Korfmann, Troya’yı bir Anadolu kültürü olarak tanımlamıştı. Bunun çıkış noktası ise hem mimari yapı hem de burada kubbeli fırınların ortaya çıkmasıydı. Biz de Troya’daki yerleşim tarihinde ve birinci sefer Anadolu’da ağır bir formda görülen kubbeli fırınların bizim ‘Troya 4’ ve ‘Troya 5’ olarak tanımladığımız milattan evvel 2000’lerde karşımıza çıktığını görüyoruz. Bundan sonra da Anadolu’daki bu gelenek hem mimaride Troya’da kendini gösteriyor hem de Korfmann’ın bu buluntuların ağır biçimde çıkması sonrasında bu devri ve bundan sonraki devri Troya, Anadolu kültürü olarak tanımlamasıyla eşleşiyor.”
Aslan, Troya’nın Anadolu kültürü olarak tanımladıkları devrinde ağır bir halde ve kalenin çabucak dışında pişirme ve yeme geleneklerinin değiştiğini, bunun mimariyle birlikte karşılarına çıktığını gördüklerini anlattı.
Fırın kalıntısının Troya için kıymetine işaret eden Aslan, şöyle konuştu:
“Bu yılki hafriyatlarda birinci kere bu kadar büyük bir kubbeli fırının kalıntılarıyla karşı karşıyayız. Korfmann’ın kazılarında yaptığı ‘Troya, Anadolu’dur.’ tanımlaması konusunda sonraki 20 yıllık hafriyatlarda bu mevzu üzerinde ağır halde durulmuştu. Troya, bir Anadolu kültürüdür, Tunç Çağı ve sonrasında Anadolu kültürünün özellikleriyle şekillenmiştir. Bizim buradaki buluntumuz sahiden çok kıymetli. Önümüzdeki yıllarda da burayı genişleterek bunun mimari boyutlarını görmek için hafriyat yapacağız ancak buradaki hafriyat sonuçları Troya’nın bir Anadolu kültürü olduğunu açıkça ispatlıyor. Yaklaşık 3 bin 700 yıllık bir kubbeli fırın geleneğinden bahsediyoruz. Buradaki öteki buluntularla birlikte bizim son Tunç Çağı ya da Orta Tunç çağı olarak tanımladığımız arkeolojik periyodun başlarına tarihleyebiliyoruz.”