Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Ukrayna’nın ilerleyişinin akabinde kısmi seferberlik ilan edildiğini duyurdu.
Batı’ya nükleer silah imasında da bulunan Putin, “Toprak bütünlüğümüzü korumak için her türlü silahı kullanırız. Bu bir blöf değil.” diyerek ciddiyetini ortaya koydu.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu da seferberlik kapsamında 300 bin yedek askerin orduya alınacağını duyurdu. Bu açıklamanın akabinde dünyadan çok sert reaksiyonlar geldi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Putin’in açıklamaları savaşın Rusya açısından yolunda gitmediğini gösteriyor. Çok tehlikeli bir telaffuz kullanıyor, nükleer savaşı kazanamaz.” dedi.
Ukrayna Devlet Lideri Zelenskiy “Rusya’nın nükleer silah kullanacağına inanmıyorum” açıklamasında bulundu.
Haber7 olarak, Rusya’nın kısmi seferberlik kararını ve Ukrayna savaşında nasıl bir sürece girildiğine ait Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, Terör ve Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ, Güvenlik ve Strateji Uzmanı İbrahim Keleş’ten görüş aldık.
“İŞLER RUSYA’NIN BEKLEDİĞİ ÜZERE GİTMİYOR”
Rusya için işlerin yolunda gitmediğini söyleyen Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, şu değerlendirmeyi yaptı:
Normal koşullar altında insan kaynağı açısından çok fazla külfete düşmeyeceği düşünülen, asker sayısı bakımından dünyanın sayılı orduları ortasında bulunan Rusya’nın seferberlik ilanına gitmesi işlerin pek de yolunda gitmediğinin bir göstergesi olarak yorumluyorum.
Bir de son periyotta kamuya açık birtakım görüntülerde gördüğümüz üzere Rusya içindeki Çeçenistan Dağıstan üzere ülkelerden toplanan askerlerin, hatta Rusya içerisindeki mahkumların da savaşmak için Ukrayna’ya gönderildiğini düşündüğümüzde işler Rusya açısından beklendiği üzere gitmiyor. Münasebetiyle bir sonraki evreye geçerken bu işe resmiyet katmak ve işin daha da ciddiye alacağını göstermek gayesiyle yapılan bir ilan diye yorumluyorum.
“BU ATILIM RUSYA’YI İÇERİDE RAHATLATABİLİR FAKAT…”
Donbas bölgesindeki referandum üzere bu tıp referandumlar Rusya’nın klasik taktiklerinden kimileri. Bunun benzerini Abhazya ve Güney Osetya’nın üzerinde görmüştük. Lakin memleketler arası tanınırlığı yok. Kırım’da da benzerini yapmıştı. Kırım’ı ilhak değil de güya Kırım kendisi özerkliğini ilan edip Rusya’ya bağlanmış üzere göstermişti. Tabir yerindeyse memleketler arası hukukun gerisinden dolanmak diye tabir edebileceğimiz bir yol içine giriyor. Burada kıymetli olan milletlerarası tanınırlığının olmayacağı. Bu atak pratikte Rusya’yı içeride rahatlatabilir fakat günün sonunda milletlerarası alanda meşruiyet manasında külfet olduğunu söyleyebilirim.
Rusya Kiev etrafına asker yığdı fakat resmi amacın hiçbir vakit Kiev olduğunu açıklamadı. Kiev operasyonundan geri adım atılması ve sorunun Donbas ile sonlu kalacağının tabir edilmesi, Rusya açısından Ukrayna’da işlerin planlandığı gibi gitmediğinin bir göstergesi. Rusya’nın bu olayda en az ziyanla çıkabilecek formda tahlil arayışı içinde olduğunu söyleyebilirim. Zira Ukrayna’nın da karşı taarruzu kelam konusu.
“KİMSE RUSYA’NIN NÜKLEER SİLAH KULLANMAYACAĞINI TEZ EDEMEZ”
Nükleer silahlar olağanda çok fazla konuşulmaması dahi gereken şeyler fakat Rusya bunu işgalin başından beri yaptı. Amacı ise öbür güçler Ukrayna lehine devreye girmesin. Ama şimdiki söyleme baktığımızda alandaki tansiyonu caydırmak için kullanmaya başladı bunu. Kimse Rusya’nın nükleer silah kullanmayacağını tez edemez. En başta birden fazla kişi Rusya’nın Ukrayna’nı işgal edeceğini de beklemiyordu. Münasebetiyle taktik seviyede küçük çaplı nükleer silah kullanma ihtimalini göz gerisi etmiyorum. Fakat bunun kullanılması demek, milletlerarası sistemde bundan sonra farklı, tehlikeli bir yolun açılması manasına geliyor. Pandora’nın kutusu açılacak ve herkes o vakit birçok yerde küçük çapta tahribatlar oluşturacak nükleer silahları kullanma imkanına sahip olacak. Nükleer silahlar icat edildiğinden biri bir kez kullanıldı ve sonrasında yalnızca tehdide başvuruldu. Rusya’nın bu silahları kullanması, dünyayı yeni bir kapıya aralaması çok sağlıklı olmaz memleketler arası açıdan.
İBRAHİM KELEŞ: RUSYA İLERİ BİR HAREKAT YAPMAYI PLANLIYOR
Güvenlik ve Terör Uzmanı İbrahim Keleş ise şunları söyledi:
Rusya Kiev’i ele geçirmeye çalıştı lakin orada başarılı olamadı. Sonrasında güçlerini Donbas, Harkov kentlerine yanlışsız kaydırdı. Ukrayna, Batının verdiği çağdaş silahlarla kendi savunmasını yaptı ve ilerlemeye de başladı. Son 2 hafta içerisinde Ukrayna önemli bir biçimde geriye topraklarını almaya başladı. Bu da Rusya için hayal kırıklığı oldu. Muhakkak ki Rusya şu anda maksatlarına ulaşmakta zorlanıyor. Bilhassa asker sayısı açısından. Kısmi seferberlik için 300 bin asker lafı geçiyor. Halbuki Rusya, Ukrayna’nın sonlarına asker yığdığında asker sayısı 150 bindi.. Şu anda o 150 binin üzerine 300 bin daha ek ediyor. Bu aslında Rusya’nın daha ileri bir harekat yapma planından kaynaklanıyor olabilir.
Çünkü Putin’in açıklamasına baktığımız vakit, “İlk başladığımız amaçlarımızdan geri durmadık, yeni amaçlarımızı denetim altına alacağız” dedi. Belarus Devlet Lideri açıklama yaptı, “Daha geniş bir hazırlık içinde olunması gerektiğini” söylüyor.
“RUSYA UKRAYNA’YI İŞGAL ETMEK İSTİYORSA 700 BİN ASKER YIĞMALI”
Bu ikisi birlikte okunduğunda Rusya, Belarus’la birlikte daha evvel başlattığı harekatın amaçlarına ulaşabilmek için bir adım atabilir. 400 bin asker yığıyor Rusya lakin bu bile kâfi değil. Şayet Ukrayna’yı işgal etmek istiyorsa 700 bin asker yığmalı.
Putin’in nükleer açıklaması kurala bağlı bir açıklamaydı. Rusya’nın ‘sınır güvenliği ihmalleri artarsa’ elindeki tüm imkanları kullanacağından bahsediyor.
“BIÇAK KEMİĞE DAYANIRSA RUSYA NÜKLEER KULLANABİLİR”
(Nükleer silah kullanması) Yapabilir mi? Hiç belirli olmaz. Yapmaz demiyorum. Eğer bıçak kemiğe dayanırsa onlar için bunu kullanmaktan çekineceklerini zannetmiyorum. Lakin en son deva olarak bunu yapabilirler. O vakit da Rusya için deva kalmadı demektir.
COŞKUN BAŞBUĞ: BİRÇOK RUS ASKERİ MEVZİSİNİ TERK EDİYOR
Terör ve Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ, şu değerlendirmede bulundu:
Rusya’nın birinci başa savaşa girdiği gaye bütün Ukrayna’ydı. Hatta Sosyalist Sovyetler Birliği’ydi. Ama maksadı büyük tutan Putin yenilince hüsrana uğradı ve Rus ordusu büyük bir hezimet aldı. Aldığım bilgilere nazaran birçok Rus askerin mevzisini terk ettiği, savaştan kaçtığı, sorumlu olduğu bölgeyi terk ettiği belirtiliyor.
“RUSYA YENİ BİR OYUN PEŞİNDE”
Rusya, işçi ve strateji manasında büyük bir bozgun yedi ve yıllarca sarılmayacak bir yara almasına sebep oldu. Burada Putin’in yapacağı ya büsbütün çekilip yenilgiyi kabullenmek ya da yine tertiplenerek üçüncü dalga harekata başlamak. Putin ikincisini tercih etti. Son aldığı mağlubiyetlerden de bir grup askeri hareketlerle tekrar öne geçmeyi planlıyordu. Ama kâfi asker olmadığı için, yedek asker çağırıyor. 300 bin çok önemli bir sayı. Bahsettiğim Hersov, Zaporijya, Donbas bölgesinin referanduma gidecek olması Rusya’nın siyasi bir hareketidir. Rusya yeni bir oyun peşinde diyebiliriz.
“RUSYA HERSOV’U KAYBEDERSE KIRIM DÜŞER”
Tabi Avrupa’ya da gözdağı vermeyi ihmal etmiyor. Gerekirse nükleer silah kullanacağını belirtiyor. Hersov bölgesi Rusya için hayati ehemmiyete sahip. Burası elden çıktığı takdirde Kırım düştü demektir. Kırım’ın düşmesi Rus donanmasının darbe alması ve Karadeniz’de işinin bittiği manasına gelir. Bu savaş yine başlar mı Avrupa’ya yayılır mı soruları sorulmaya başlandı. Putin, daha evvel “savaş yeni başlıyor” demişti. Rusya, tekrar üçüncü dalga bir maksat küçültmeyle Hersov, Zaporijya ve Donbas bölgesinde bir güney koridoru kurmak isteyecek.