ANKARA – HDP Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan’ın ilk imzacısı olduğu, Kürtçe (Kurmanci, Zazaki, Gorani, Sorani) dilinin resmi dil olarak kabul edilmesi, kamu hizmetlerinde kullanılması ve Anayasal güvenceye alınması ve anadilinde eğitimin önündeki anayasal ve politik engellerin kaldırılması için gerekli çalışmaların yapılması amacıyla Meclis araştırılması açılması önergesi ilk olarak 2020 yılında verildi. Meclis Başkanlığı bu önergeyi kabul ederek gündeme aldı.
HDP’li Ömer Öcalan, birebir aynı ifadelerle 25 Mayıs 2022 tarihinde aynı araştırma önergesini yeniden Meclis Başkanlığı’na sundu. TBMM Başkanı Mustafa Şentop, “Kürtçeye” ilişkin önergeyi bu kez “kaba ve yaralayıcı” olduğu gerekçesiyle iade etti.
ŞENTOP ANAYASA’NIN ÜÇÜNCÜ MADDESİNİ HATIRLATTI, ‘KABA VE YARALAYICI’ DEDİ
HDP Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan’ın Meclis Başkanlığı’na sunduğu her iki önergede de aynı ifadeler yer almasına rağmen birinin kabul edilip diğerinin iade edilmesi dikkat çekti. Öcalan her iki önergesinde de Kürtçeye yönelik politikaları hatırlattı ve bu alanda araştırma yapılmasını talep etti.
İlk önergeyi kabul edip, ikinci önergeyi reddeden TBMM Başkanı Mustafa Şentop ret gerekçesinde, Anayasa’nın 3’üncü maddesinin birinci fıkrası olan ‘Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir’ hükmünü hatırlattı. TBMM İçtüzüğü’nün 67’nci maddesinde, ‘Başkanlığa gelen yazı ve önergelerde kaba ve yaralayıcı sözler varsa, Başkan, gereken düzeltmelerin yapılması için, o yazı veya önergeyi sahibine geri verir’ hükmü yer aldığını hatırlatan Şentop, “Bu çerçevede Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na sunulan Meclis araştırması önergeleri ile yazılı soru önergelerinde toplumun bir kesimi veya tamamı yahut belirli kişi veya kişiler yönünden yaralayıcı olabilecek ifadelerin bulunması durumunda önergenin, söz konusu ifadelerin düzeltilmesi için TBMM Başkanı tarafından sahibine iadesi gerekmektedir” dedi.
Önergenin, Anayasa’nın 3’üncü ve TBMM İçtüzüğü’nün 67’nci maddeleri hükümlerine aykırılık taşıdığının değerlendirildiğini ifade eden Şentop yanıtında, “Dolayısıyla önergeniz, yukarıda belirtilen Anayasa ve İçtüzük hükümlerine uygun olarak yeniden düzenlendiği takdirde işleme alınabilecektir” ifadelerine yer verdi.
‘AKP, MHP’NİN DE BİRKAÇ ADIM ÖTESİNE GEÇTİ’
HDP Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan, iki yıl aranın ardından aynı önergenin reddedilmesine tepki gösterdi. Araştırma önergesinin nasıl Anayasanın üçüncü maddesine aykırı olduğunu soran Öcalan, “AKP 20 yılı aşkın bir süredir iktidarda. AKP döneme göre zamana göre pozisyon alan bir partidir. Kendini muhafazakâr bir parti olarak tanımlar ama bu son yedi yılda MHP’yle ortaklıktan sonra karşımızda MHP’leşen bir AKP var” dedi.
Seçime gidilen süreçte iktidarın Kürtçeye dönük baskılarının arttığını, bu nedenle önergenin dahi yanıtlanmadığını ve “kaba, yaralayıcı” olarak nitelendiğini belirten Öcalan sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Milyonlarca nüfusu olan bir halkın kullandığı bir dilin üzerindeki sorunların araştırılması için verilen bir önergeyi bu şekilde iade eden bir hükümet gerçekliği var. İki yıl önce de Kürtçeye, muhaliflere dair de sertlerdi. Ama seçime giderken bu politikalarını daha da sertleştirecekleri anlaşılıyor. Son dönemde Kürtçeye dönük konserlerin, tiyatroların yasaklamaları da bunun bir göstergesi. Milliyetçiliğin palazlandırılması durumu söz konusu. Bu 2023 ya da öncesinde yapılacak bir seçimde kullanılacak argümana benziyor. Aslında AKP ‘Bırakın Kürtçe ile bir araştırma yapmayı böyle bir şeyi teklif dahi edemezsiniz’ diyor. Kürtlere bunu layık görmüyor. Bizim Kürtçeyle ilgili çalışmalarımızı böyle yaftalayarak, kendi siyasi gelecekleri için ‘Tehlike’ olarak görmelerini kabul etmiyoruz. AKP, MHP’nin de birkaç adım ötesine geçti. MHP’yi de aşan bir pozisyondalar.”