Bakanlıktan edinilen bilgiye nazaran, arazi toplulaştırma çalışmaları birinci sefer mülga TOPRAKSU Genel Müdürlüğü tarafından Konya ili Çumra ilçesine bağlı Karkın Köyü’nde 1961 yılında başladı. O yıldan 2002’ye kadar 450 bin hektar alanda tescil çalışmaları tamamlandı. 2003 yılından geçen ay sonuna kadar da 5,9 milyon hektar alanda gerekli faaliyetler gerçekleştirildi. Böylelikle tescil süreci gerçekleştirilen alan büyüklüğü toplamda 6,34 milyon hektarı buldu.
Bu yıl ocak-kasım periyodunda 320 bin 161 hektar alanda tescil çalışmaları tamamlanırken yıl sonunda tescil edilmiş toplulaştırılan alanın toplam 6,77 milyon hektara ulaşması öngörülüyor.
Türkiye’de arazi toplulaştırma çalışması yapılmaya uygun 14,3 milyon hektar alan bulunurken 2023 yıl sonuna kadar toplulaştırılan arazi büyüklüğünün 8,5 milyon hektara ulaştırılması planlanıyor.
Toplulaştırma çalışmaları kapsamında 450 proje gerçekleştirilirken bunların 306’sı tamamlandı, 144’ünde çalışmalar devam ediyor.
Arazi toplulaştırmasının yararları ortasında parsel büyüklüklerinin artması, tertipli ve ülkü parsel biçimleri oluşturulması, her parselin yola cephesi olması ve sulama şebekesine bağlanması, sulama oranının artması, kamu yatırımlarında tasarruf sağlanması, ekilemeyen toprakların tarıma kazandırılması, çağdaş tarım tekniklerinin uygulanabilmesi, vakit, yakıt ve iş gücü tasarrufu, tapu ve kadastro kayıtlarının yenilenmesi, zirai çaba ve gübrelemenin kolaylaşması ve çiftçilerde gelir artışı öne çıkıyor.
Toplulaştırma çalışmalarını 2018’den bu yana DSİ yürütüyor.
Sulama projelerine 2 milyar liralık destek
Öte yandan Tarım ve Orman Bakanlığı 2007’den bu yana ferdî tarla içi çağdaş sulama sistemlerine hibeye temel mal alım meblağı 1 milyon lirayı geçmemek kaydıyla yüzde 50 hibe dayanağı sağlıyor.
Destek kapsamında, tarla içi damla, tarla içi yağmurlama, tarla içi mikro yağmurlama, tarla içi yüzey altı damla, lineer yahut center pivot, tamburlu ve güneş güçlü sulama sistemleri kurulması, ziraî sulama gayeli güneş güç sistemleri ile akıllı sulama sistemleri projeleri yer alıyor.
Türkiye genelinde 2007-2022 periyodunda sulamada 47 bin 264 proje hibe kapsamına alınırken 4 milyon 703 bin 211 dekar alanın çağdaş sulama sistemleriyle sulanması sağlandı. Bu süreçler için toplam 2 milyar 13 milyon 486 bin 439 lira hibe dayanağı vatandaşlara ödendi.
Bu yıl için 395 bin 229 dekar alanda 4 bin 733 projeye 238 milyon 950 bin 565 lira hibe verildi.
Bakanlık toprak projelerine odaklandı
Diğer yandan tarım topraklarının sürdürülebilir kullanımı için “Toprak Bilgi Tabanı” oluşturuluyor. Toprakların sürdürülebilir kullanımı açısından karbon, besin unsuru ve toksik element kapsamları belirlenip, verimlilik durumları ortaya konuluyor.
“Tarımsal Arazi Kullanım Planlaması Model Araştırmaları” ile toprakların seri bazında toprak haritaları, ziraî kullanıma uygunluk sınıfları, iklim özellikleri, üreticilerin sosyoekonomik şartları ile mevcut eser deseni ve alternatif eserler belirlenip bilgi tabanı oluşturularak, parsel seviyesinde eser deseni planlamasına uygun bir model önerisi geliştiriliyor.
Toprak ve su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını sağlamak ve sağlam besine ulaşmak için kimyasal kullanımının azaltılması, etraf dostu gübrelerin geliştirilmesi amacıyla “Biyolojik Gübrelerin Geliştirilmesi ve Kullanımının Yaygınlaştırılması Projesi” yürütülüyor.
“Organik Atık ve Artık İdaresi Ülkesel Projesi”nde çeşitli bitkisel ve hayvansal atık ve artıkların topraklara geri dönüşümü ile toprak organik unsurunun yükseltilmesi, mahallî kaynakların kullanılmasıyla ucuz organik gübre üretimi, kimyasal gübre kullanımının azaltılması ve sağlıklı üretim hedefleniyor.
TAGEM, Bakanlığın Strateji Aksiyon Planı (2019-2023) ve Çölleşme ile Gayret Ulusal Strateji ve Hareket Planı (2015-2023) kapsamında tarım ve mera topraklarını korumak, çölleşme ve erozyonla çaba, arazi tahribatını dengelemek (ATD) ve ilgili siyaset ve stratejiler geliştirmek üzere planlarda yer alan amaç ve emeller doğrultusunda bölgesel ve ülkesel projeler yürütülüyor.
TAGEM ve özel kesim iş birliğinde geliştirilen “Arazi Tipi Topraktan Karbondioksit Salımı Tahlil Sistemi” prototipi geliştirilirken yurt içi ve yurt dışı pazarlama için çalışmalar sürdürülüyor. Projeyle iklim değişikliğinin ziraî faaliyetlere tesirleri kapsamında topraktan atmosfere salınan sera gazlarının ölçüm ve izleme çalışmaları yapılacak. Sistemin ülke geneline hizmet etmesi ve ithalatın azaltılmasına katkı sağlaması hedefleniyor.