Tarihçilerin ve tarih meraklılarının müracaat kaynaklarından biri olan İstanbul Hükümetleri ve Ulusal Gayret dizisi yakın vakitte tamamlandı. Prof. Dr. Sina Akşin, Büyük Zafer. İyonya Niyetlerini Çökerten Muharebe (1921-1922) yapıtıyla bu dizinin beşinci ve son cildini kaleme aldı. Eser, Sakarya Muharebesi’nin son günlerinden Büyük Zafer’e, akabinde İzmir’in kurtarılışına ve İstanbul’un idaresinin TBMM tarafından devralınması kadar geçen süreci ele alıyor.
Akşin’in yapıtının yayınlanmasının akabinde tarihçi müellif Zeki Sarıhan’ın başlattığı bir tartışma gündeme geldi. Sarıhan, Profesör Sina Akşin’in “İstanbul Hükümetleri ve Ulusal Uğraş V-Büyük Zafer, İyonya Niyetlerini Çökerten Muharebe (1921-1922)” isimli yapıtında intihal olduğunu öne sürdü.
Sarıhan, Sina Akşin’in İstanbul Hükümetleri ve Ulusal Uğraş dizisinin daha evvel yayınlanan ciltlerinden yararlandığını, Akşin’in de kendi kitabı olan ‘Kurtuluş Savaşı Günlüğü’nden sıklıkla yararlanarak, kaynak gösterdiğini belirtti. Sarıhan, “(Akşin’le) Karşılaştığımız vakitlerde Kurtuluş Savaşı Günlüğü’nün kendi çalışmaları için ne kadar değerli olduğunu söylüyor, ben de doğal bundan gurur duyuyor, ondan da diziyi bir an evvel tamamlamasını istiyordum” dedi.
“KİTAP NERDEYSE, KURTULUŞ SAVAŞI GÜNLÜĞÜ 4. CİLDİNDEN YAPILMIŞ”
Sina Akşin’in son kitabını merakla edindiğini belirten Sarıhan, “Fakat o da ne? Kitap nerdeyse, Kurtuluş Savaşı Günlüğü 4. Cildinden yapılmış ancak kaynak gösterilmemiş bilgilerden oluşmuş” tabirlerini kullandı.
Sarıhan savlarını şu formda tabir etti:
“Büyük Zafer” kitabında Kurtuluş Savaşı Günlüğü Dördüncü ciltten kaynak gösterilmemiş en az 550 “alma” vardır! Bunların bir kısmı tıpkı cümlelerle, bir kısmı biraz kısaltılarak verilmektedir. Yani, Akşin kendisinden beklenmeyen bir tavırla, amatör bir müellifin yaptığı üzere (o, kaynak göstermeksizin 534 intihal yapmıştı) kaynak göstermeksizin Kurtuluş Savaşı Günlüğü Dördüncü Cilt’teki bilgileri, sorumsuzca yağmalayarak kendine mal etme yolunu seçmiştir.”
Sarıhan, Akşin’in tekrar bir sürü gazete ve kitap taramadan, az emekle bu kitabı yazmak zorunda kaldığı için kaynak göstermeden ‘alma’ yaptığını öne sürdü. Sarıhan tezlerini desteklemek için şöyle bir örnek verdi:
“Akşin’in bu kitabının birtakım sayfalarında zikredilen 10-15 olayın hepsi Kurtuluş Savaşı Günlüğü’nden alınmıştır. Bunları parapgraf sonuna koyduğu (24/8) (8. Ayın 24’ü) üzere bilgilere bakarak Kurtuluş Savaşı Günlüğü’nden çabucak bulmak mümkündür. Kitap 20 kısımdan oluşmuş üzere görünüyorsa da bu bahisler içinde bir bütünlük yoktur. Bu nedenle Kurtuluş Savaşı Günlüğü’nde olduğu üzere bir tarih sıralamasına dönüşmüş üzeredir.”
Akşin’e çalışmalarında muvaffakiyetler dileyen Sarıhan, kaynak göstermenin bir entelektüel mecburilik olduğunun altını çizdi.
SİNA AKŞİN: KAYNAK GÖSTERDİM, SARIHAN’A BORÇLUYUM
Odatv SinaAkşin’e ulaşarak Zeki Sarıhan’ın savlarını kendisine sordu. Akşin kaynak gösterdiğini belirterek Sarıhan’ın yönelttiği intihal suçlamasına şöyle karşılık verdi:
“Sarıhan’ın kitabından o kadar çok yararlandım ki her nokta dipnot düşmek can sıkıcı olurdu. Kurtuluş Savaşı Günlüğü’nden büyük ölçüde yararlandım ve bunu hiç saklamadım.
Tarihler ve bilgilerin büyük çoğunluğu Sarıhan’ın yapıtından alınmıştır. O kadar çok borçluyum ki Sarıhan’ın kitabına her alıntı yaptığımda kaynak göstermek estetik olmazdı, manasız dururdu.”
Akşin, “Sarıhan çok takdir ettiğim bir insandır” diyerek kelamlarını tamamladı.