Hakkâri’nin Şemdinli ilçesine bağlı olan ve 18 Ekim 2018’de ilçe statüsü alan Irak sonunun sıfır noktasında yer alan Derecik’ten Irak’a açılması planlanan hudut kapısıyla ilgili Irak ve Türk yetkililer yine bir ortaya geldi.
Geçtiğimiz yıllarda açılması planlanan hudut kapısı, bölgede terörün yoğunluğu, hudut karakollarına yönelik geceli gündüzlü terörist akınlarının yarattığı güvenlik tasası nedeniyle bir türlü açılamamıştı.
Bölgedeki teröristlerin temizlenmesi, hudut boyunca yüksek güvenlikli gözetleme kuleleri ve ileri teknolojinin kullanılarak alınan güvenlik önlemleriyle teröristlerin sondan sızmalarının kesilmesiyle birlikte Derecik Hudut Kapısının açılması yine gündeme geldi.
Konuyla ilgili Irak Bölgesel Kürt İdaresine bağlı İçişleri Bakanlığı Hukuk Müşaviri Sami Celal Hüseyin başkanlığındaki bir heyet Derecik ilçesine geldi.
Heyet Derecik Kaymakamı Doğukan Mızrak, belediye başkanı Ekrem Çetinkaya ile bir toplantı gerçekleştirdi.
Toplantıya gerek Türkiye, gerekse Irak tarafından Ticaret Bakanlığı temsilcileri ile lokal yönetimciler ve bölgedeki üst seviye askeri yetkililer de katılarak karşılıklı fikir alışverişinde bulundu.
Sınır kapısının bir an evvel etkin hale getirilerek iki ülke ortasındaki ticari faaliyetlerin sürdürülebilmesi ve alınacak önlemler görüşüldü.
Heyet üyeleri daha sonra Derecik ilçesine bağlı hudut sınırındaki Umurlu köyünden Irak’ın kuzeyindeki Mergasor-Zed köyüne açılması planlanan hudut kapısının bulunduğu alanda incelemelerde bulundu.
YILAN ÖYKÜSÜNE DÖNMÜŞTÜ
Türkiye tarafından, “Umurlu Hudut Kapısı” olarak isimlendirilen kapı, Derecik ilçesinin Umurlu köyünde, Irak bölgesel Kürt idaresi tarafında ise hududumuzun çabucak karşısındaki Zed köyünde yer alıyor.
Umurlu’da tıpkı vakitte 34. Hudut Bölük Komutanlığı da bulunuyor. Bu komutanlığa ilişkin üs bölgelerine terör örgütü tarafından tekraren akın düzenlenmiş ve onlarca Mehmetçik şehit edilmişti.
Hakkâri kent merkezine 180 kilometre arada yer alan hudut kapısının açılması halinde, Irak Bölgesel Kürt idaresi ile Türkiye ortasındaki üçüncü hudut kapısı faaliyete geçirilmiş olacak.
Hükümetin terörün sonlandırılması emeliyle başlattığı tahlil sürecinin çabucak akabinde 2014 yılında imaline başlanan Derecik-Mergesor Hudut Kapısı’nın 2017’de açılması planlanıyordu, tahlil sürecinin bitiminden çabucak sonra PKK terörünün ağır akınları nedeniyle güvenlik tasalarından ötürü kapı bir türlü açılamamıştı.
TİCARETİN CAN DAMARI HABUR KAPISI
Irak ile 370 kilometrelik kara sonuna sahip Türkiye’nin hâlihazırda Irak’a açılan iki hudut kapısı bulunuyor. Irak ile ticaretin ana can damarı sınırını oluşturan Şırnak’ın Silopi ilçesindeki Habur Hudut Kapısı Irak topraklarındaki İbrahim Halil Gümrük Kapısına açılıyor.
Bu kapı Türkiye ile Irak ortasındaki ticari faaliyetin en kıymetli ayağını oluşturuyor. Yoğunluğun en çok yaşandığı gümrük kapısı olarak biliniyor. Habur gümrüğü, Türkiye’nin ticari geçişlere müsait ve stratejik pozisyona sahip tek kapısı olarak görülüyor.
ÜZÜMLÜ KAPISI İNSANİ GEÇİŞLERDE KULLANILIYOR
Bir başka hudut kapısı ise Hakkâri’nin Çukurca ilçesinin sıfır noktasında yer alan Üzümlü köyünde yer alıyor.
Bu kapı da Üzümlü köyünden Irak’ın Duhok vilayetine bağlı Kanimasi kasabasına açılıyor. Üzümlü Hudut Kapısı, Habur Kapısının bilakis ticari geçişlerden çok hem güvenlik, hem de güç coğrafik ve iklim kurallarından kaynaklı olarak yüklü insan geçişlerinde kullanılıyor.
Irak’a açılan her iki kapı da Irak merkezi hükümetine değil Bölgesel Kürt İdareye bağlı çalışıyor.