Çok merak ettiğim bir insanın iç dünyası hakkında birinci sefer dün kimi ipuçları öğrendim.
Bunu kesinlikle sizinle paylaşmak istiyorum.
Eminim siz de ilgiyle okuyacaksınız.
Çünkü kelam konusu insan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan…
Bugüne kadar kişiliğini itinayla gizli tutmuş bir insan.
Birçok insan üzere ben de onu merak ve takdirle izliyorum.
Bana nazaran çok başarılı bir MİT müsteşarlığı devri oldu.
Şimdi de evvelki dışişleri bakanından çok farklı ve çok tesirli bir profil çiziyor.
Dün Dışişleri sitesinde dolaşırken gördüm
Dün Dışişleri Bakanlığı sitesinde dolaşırken gördüm.
Tam bir olaydı…
“Olay” diyorum lakin bu bir mülakatın tam metni…
Çünkü bana nazaran Hakan Fidan’ın bundan sonraki yol haritası hakkında çok çarpıcı birinci ipuçları vardı.
Bunun kısa bir kısmını internet haber sitelerinde okumuştum fakat orada yalnızca konuşmanın en renksiz kısımları verilmişti.
Meğer o konuşmanın tam metni çok renkli ve benim üzere bir pop sosyolog açısından çok renkli detaylarla doluymuş.
Söz konusu mülakat AHaber’de yayınlanmış.
2 gazeteci, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’la konuşmuşlar.
Bu iki gazeteci Okan Müderrisoğlu ve Cansın Helvacı…
İkisini de kutlarım..
Onu birinci kere iç dünyasını ele veren bir mülakatta okuyoruz.
Yine birinci kere onun bir “profil analizini” okuyoruz.
O profil bu uzun söyleşi içinde biraz gizlenmiş.
Ancak bir pop sosyolog gözü onu bulup çıkarabilirdi.
Bugün işte o işi de ben yapacağım.
Onun birinci profil tahlilini Yunan bir gazeteci yapmış
Kimdir Dışişleri Bakanı Hakan Fidan…
Çok değişiktir, onu bize bu kadar açık bir profille birinci anlatanlar Yunan gazeteciler oldu.
Daha doğrusu olmuş.
Bunu da uzun bir sorudan öğreniyoruz.
Yunanistan’ın önde gelen gazetesi Kathimerini, Fidan hakkında bir izlenim yazısı yayınlamış.
Hafif nemli bakışlı, yüzünde hep şaşkınlık sözü var
Yazıda Fidan’ı şöyle tanımlıyormuş:
“’Hafif nemli bakışlarla’ diye başlamış, bu türlü bir sözü var. Tehditkâr değil tersine çok inanç verici. Onu tanıyanlar toplantının başında samimi bir şaşkınlık tabiri takındığını, hafif bir gülümsemeyi de bununla birleştirdiğini, son derece de samimi bir kişi profili çizdiğini de belirtiyor. Dürüst, muteber, askeri, birebir vakitte diplomat bir usulü olduğunu söyleyenler var.”
Bir komşu ülke gazetecisinin gözüyle çok olumlu bir insan portresi.
Ama dikkat, elinizi verirseniz 2 parmağınız eksik geri gelir
Hemen gerisinden ise çok değişik bir detay geliyor:
”Ama dostluk ortamında tokalaşırken elinizi geri çektiğinizde de birkaç parmağınızı kaybetmiş olduğunuzu fark edebilirsiniz…”
Müderrisoğlu, “Bunun bir espri ve söylenti olduğunu da eklemişler” deme muhtaçlığı duyuyor.
Espiri ile de söylense değişik bir saptama…
“Tuttuğunu koparan” bir insan olarak da yorumlayabilirsiniz, “dost eli olarak uzatılan elin aslında kararlı bir hedefe hizmet ettiği” halinde de…
Ama benim açımdan asıl değişik detay artık geliyor.
O, deniz rabbi Proteus üzere bazen sakin ve bazen fırtınalı
Yunan gazetesi, Hakan Fidan’ı Yunan mitolojisindeki “deniz ilahı Proteus’a” benzetmiş.
Özelliklerini de şöyle anlatmış:
”Bazen çarşaf üzere, bazen çok hareketli; hasebiyle yüz tabirinde, müzakere üslubunda bazen belgisiz, fakat tıpkı vakitte kaidelere nazaran form değiştirebilen, esnek, değerli bir aktör…”
Sorunun o kısmını şu cümleyle tamamlıyor:
“Fidan da genç bir ağaç manasında, hasebiyle Türkiye’nin genç ağacının seyahati diye de bitirmişler. Aslında öbür ayrıntılar da var burada.”
“Kendi müşahedeleri, ben de şaşırdım”
Gazetecinin sunumu burada bitiyor ve sonunda bir soru cümlesi yok.
Dışişleri Bakanı Fidan’ın bu sunuma yaptığı ek şu oluyor:
“Benimle ilgili çıkan profil tahlilleri var. Yunanistan’da, evet ben de şaşırdım buna, daha evvel de çok çeşitli yerlerde çıkıyordu. Enteresan, Türkiye’de pek çıkmaz, yurt dışında genelde bu cinsten tahliller çıkıyor. Kendi müşahedeleri.”
Bakan doğru söylüyor.
Ama ne yazık ki bugün siyasetin önde gelen aktörleri ile ilgili bu türlü tahliller yapmak biraz riskli bir iş.
Biraz özgürlük ortamı gelse eminim bizde de çok uygun profil tahlilleri çıkar.
Proteus ilah mı, yoksa ilahın hizmetinde peygamberimsi bir kahin mi
Şimdi tam bu noktada ben devreye girip Kathimerini gazetesindeki profile bir ek yapayım.
Önce şunu bir açıklığa kavuşturalım.
Proteus birtakım kaynaklarda bir ilah olarak gösteriliyor.
Ama Britanicca ansiklopedisine nazaran ise o “A prophetic old man of the sea’dir…”
Yani “peygamberimsi” bir kahin.
Deniz yaradanı Poseidon’un bir tebaası olarak kabul edilir.
Geçmişi, bugünü ve geleceği bilir ancak kimseyle paylaşmaz
Mitolojiye nazaran geçmişteki, bugündeki ve gelecekte her şeyi bilen biri. Lakin bilgileri gizli meblağ, kimseyle paylaşmaz.
En kıymetli özelliği ise duruma nazaran biçim değiştirebilmesidir.
Yani esnektir…
Yunan gazetecileri onu ilah Poseidon’a bağlı bir yaşlı adam olarak tanım etmişler. Yani “tanrı” olarak görmemişler.
Tabii insanın aklına şu soru da gelmiyor değil.
Hakan Fidan Proteus ise Posedion kim?
Hemen “Cumhurbaşkanı Erdoğan” demeyin.
Çünkü Posedion’un üzerinde de Zeus’un bulunduğunu unutursanız, siyasi olarak zincirde bir kopukluk olur.
Proteus’un meskeni Mavi Vatan’da mı?
Bir de şu var.
Protheus’un Nil’in ağzındaki Pharos adasında yahut Girit’le Rodos ortasındaki Carpathos adasında yaşadığı söylenir.
Yani Doğu Akdeniz’in bizim için tartışmalı sularına yakın bir mitoloji kahramanı.
Bizim yeni bir kızıl elmamız “Mavi Vatan…”
Bu koordinatlar orayı da kapsıyor mu bilmiyorum fakat en azından bu bölgeyle de ilgilenen bir bakanımızın Protheus’un özelliklerine sahip olması olumlu bir şey.
Neyse işin latife yanını bırakıp, mülakattaki öteki şifrelere geçelim.
Fidan’ın casus alet çantasında neler var
Yine bir sunum üzere sorudan, Hakan Fidan’la ilgili olarak Yunan gazetesinin yaptığı şu tarifi da öğreniyoruz:
“Bir diplomatın zarafeti ile bir casusun alet çantasını birleştiren çok özgün bir aktör…”
Bir diplomatın zarafeti nedir biliyoruz.
Ama “bir casusun alet çantası” nedir?
Google’a baktım, alet çantası diye bir şey var ancak “casusun alet çantası” diye bir şey yok.
Alet çantası da şöyle tanımlanıyor:
“İhtiyaç duyulan tüm aletleri derli toplu tutmak ve tek bir çantada rahatça taşımak için kullanılan çanta…”
Bir gün bir casusla karşılaşırsam soracağım birinci soru bu olacak:
“Alet çantanda neler taşırsın?”
Tabii ki Yunan medyasının bir metafor yapmak istediği açık lakin bence pek oturmamış bu benzetme…
Bakana uzun bir sunumla sorulan çok değerli soru
Neyse Dışişleri bakanının profil tahlilindeki asıl değerli detaya gelelim.
Benim açımdan en kıymetli ve ayrıyeten Hakan Fidan’ın tahminen de bana en fazla itimat veren yanı bu detayda ortala çıkıyor.
Sunum biçimindeki soru motamot şöyle:
“Peki o vakit şunu çok merak ediyorum, biraz özel bir soru olacak lakin siz bizden çok daha fazla bilgi alıyorsunuz, işin çok daha içindesiniz, bizim bilmediğimiz birçok istihbarat kaynaklı bilgileriniz de var. Biz Gazze’nin içinde olanları gelen imajlar üzerinden duyuyoruz. İşte binlerce çocuğun kayıp olduğunu konuşuyoruz, bayanlar için İsrail askerlerinin ağza alınmayacak kelamlar söylediğini, sarf ettiğini duyduk bu süreçte. Neresinden baksanız yalnızca vefat değil ahlaksızlığın, bir öbür yandan acı çektire çektire, yeri geldiğinde insanları canlı canlı, canlı diri yakarak -konuşması, söylemesi bile zor- öldürüldüklerine şahit oluyoruz. Siz bir babasınız, 3 tane evladınız var. Atılan bu adımlar, verdiğiniz bu bildiriler içerisinde duyguyu elbette barındırıyor, lakin Türkiye ismine atılan diplomatik adımlar. Bir yandan özelde Hakan Fidan olarak bunları duyduğunuzda, gördüğünüzde bir baba olarak hissiniz ne?“
Yani gazeteci, bakanlık misyonunuzu yaparken Gazze ve öteki hususlardaki hisleriniz, öfkeleriniz sizi etkiliyor mu diye soruyor.
Yedi sözlük yanıt: Ben bir savaştayım
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın bu çok kıymetli soruya verdiği net yanıt şu:
“Ben bir savaştayım, hislerimi gösterme lüksüm yok.”
Kendi hisseme bu cümlenin birinci kısmından çok tasa duydum.
İkinci kısmı ise beni çok rahatlattı.
Birinci bölümü…
Yani “Ben bir savaştayım” cümlesi…
Biz bir savaşta mıyız yani?
Öyleyse kimle savaşıyoruz?
Eğer bundan kasıt “YPG” ise sıkıntı yok.
Ama öbür “düşmanlar” da varsa, bunları bilmek de hakkımız.
Beni rahatlatan 2 sözlük cevap
Ama ikinci cümle beni rahatlattı.
Onu da “Duygularımla hareket etmem” biçiminde okumak istiyorum.
Eğer öyleyse bu çok yeterli bir şey.
Dış siyasetimizin his ve ideolojik bağımlılıktan, ihvan saplantısından; akıl ve ulusal menfaat çizgisine çekileceği manasını çıkarıyorum.
Çünkü bu saplantılar ve duygusal belagat son 15 yılda bizi çok berbat yerlere savurdu.
Ama doğal bu benim büsbütün şahsî yorumum.
Ayrıca dış siyasette Erdoğan faktörünün belirleyiciliğini de unutmamak lazım.
Hakan Fidan kırk iki yıldır gölgede yaşıyormuş
Bu mülakattan öğrendiğim bir şey daha var.
Hakan Fidan geçmişte şöyle bir şey söylemiş:
“On dört yaşımdan beri devletin içindeyim ve devlet sıkıntılarıyla yoğrularak geldim.”
Fidan bugün elli altı yaşında.
Demek ki kırk iki yıldır gölgede yaşamış ve kendi hakkında ipuçları vermemeye çalışmış bir insan.
Öyle anlıyorum ki, artık bu gölgeden çıkmak istiyor.
Mülakatta söylediği şu kelamlar bana bu türlü bir şey diyor:
“Ben orada (Atina’da) Dışişleri Bakanlığı’nda basın mensuplarının sayısının fazlalığını görünce şaşırdım. Yorgos’a dedim ki, sizde dış siyasete çok fazla ilgi var, sen herhalde çok meşhur bir beşersin. Dedi ki, ‘Onlar bana gelmediler, sana geldiler’ dedi. ‘Her vakit burası bu türlü olmaz’ dedi.”
Mülakatı yapanlara ve yayınlayanlara teşekkürler
Neticede Dışişleri Bakanı ile ilgili ilk kez bu türlü ferdî dünyasına da dokunan bir profil tahlili okudum.
O nedenle bu mülakatı yapan arkadaşlara, yayınlayan AHaber’e tekrar teşekkür ediyorum.
Dışişleri Bakanı hakkında sahip olduğum olumlu imajı pekiştiren bir profil bu.
Eminim Türkiye’de de bu türlü profil tahlilleri yazabilecek gazeteciler var.
Umarım bu mülakattan cüret alırlar.
* * *
İlgilisine not: Dışileri’nde ‘ikonik’ değişiklikler geliyor
Mülakatta ilgimi çeken noktalar bunlardı.
Yani beni ilgilendiren kısımlar demek istiyorum.
Bir de Dışişleri Bakanlığı personelini ve AKP’yi ilgilendiren kısımlar var ki, onu da buraya “ilgilisine not” olarak aktarıyorum.
Gazeteci arkadaşımız şunu soruyor:
“Bulunduğunuz kurumlarda daima ikonik yapılar kazandırdınız, tarihi eserler niteliğinde. Herhalde Dışişleri Bakanlığı için de öyle bir çalışmanız var.”
Belli ki sorulması istenmiş.
Bakanın karşılığı şu:
”Var, var. Bir projeyi Cumhurbaşkanımıza sunduk, inşallah birkaç tane tadil istedi, ondan sonra…”
İkinci ileti AKP’ye: İç siyasette da varım
Mülakatın bitiş sorusu şöyle:
“Arada iç siyasete da fırsat buluyorsunuz değil mi?”
Dışişleri Bakanı’nın yanıtı da şu:
“İç politikayla alakalı tabii parti çalışmaları var, ona katılmamız gerekiyor. Bir de sağlıklı bir dış siyaset yürütebilmeniz için iç politik sinyalleri de almanız gerekiyor. Yani vatandaş ne düşünüyor, orta sınıf ne düşünüyor, parti seçkinleri bu mevzuya nasıl bakıyor, milletvekillerimiz nasıl bakıyor, siyaset mevzunun neresinde, muhalefet mevzuyu nasıl görüyor… Bütün bunların hepsini çok yakından takip etmeniz, temas etmeniz, dokunmanız, dinlemeniz, anlamanız gerekiyor, dışarıya yönelik siyasal içtihat kullanırken, ülkeniz ismine, memleketiniz ismine… Günlük bin tane siyasal içtihat yapıyorsunuz, stratejik olanları cumhurbaşkanına götürüyorsunuz, öteki hususlarda misyonunuz olduğu için kendiniz karar veriyorsunuz. Buradaki referans noktanız günlük siyasetin oluşturduğu toplam çıktı. Yani o çıktıyı uygun okuyup ona nazaran içtihadı yapıyorsunuz.
Benim yorumum şu:
Hakan Fidan bir manada “Artık iç siyaset ile de ilgilenmeye başladım” bildirisi veriyor.
|
“David Beckham ve Mozart da ‘tourette’ Seda Bakan ve Zafer Algöz, Takıntılar’ı anlattı
|
