Birinci İnönü Savaşı ve İkinci İnönü Muharebesi’nde yenilen Yunan ordusu, İngilizlerin takviyesiyle tam teçhizatlı olarak büyük hücum için hazırlandı. Yunan Hükümdarı Konstantin’in 7 Temmuz’da İzmir’den Uşak’a, cephenin ileri çizgisine gelmesiyle 8 Temmuz 1921’de hareketlenen Yunan ordusunun 10 Temmuz’da başlattığı büyük akın 24 Temmuz’a kadar devam etti. Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilerek Yunan Ordusu ile ortasında ara koyan Türk ordusunda da kıymetli hazırlıklar sürerken Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Mustafa Kemal Atatürk’ü 5 Ağustos 1921’de “Türk Orduları Başkomutanı” olarak görevlendirdi. Başkomutan, birinci iş olarak ordunun gereksinimini karşılamak hedefiyle, kanunla kendisine verilen yetkiyi kullanmak suretiyle bütün halkı fedakârlığa çağırarak, lojistik takviye kaynaklarını artırmak için 7-8 Ağustos’ta “Tekalif-i Ulusala Emirlerini” yayımladı.
PAŞADAN TARİHI EMİR
Kaynakların kıymetli bir kısmının Sakarya Cephesi’ne aktarılmasını sağlayan Atatürk, 12 Ağustos 1921’de Batı Cephesi’ne giderek, düşmanın mümkün hareketlerine yönelik stratejileri de belirledi. Yunan kuvvetleri, 13 Ağustos’ta ileri akına başlamasının akabinde 23 Ağustos’tan itibaren de yük merkezi Sakarya mevzisinin güney kanadı olmak üzere taarruza geçti. Yunan ordusunun, Türk savunma çizgilerini vakit zaman kırdığı ortamda Başkomutan Atatürk, 26 Ağustos’ta çizgiye bağlı cephe sistemini değiştiren, “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanı ile ıslanmadıkça terk olunamaz” tarihi buyruğunu verdi.
Yunan birliklerinin ağır taarruzlarına karşın düşman karşısında “çelikten bir kale” üzere duran Türk ordusunu kuşatamayınca bu sefer Haymana istikametinden taarruza geçti fakat başarılı olamadı. Türk ordusu, 10 Eylül’de başlattığı genel karşı taarruz ile Yunan ordusunu ağır bir hezimete uğrattı. 22 gün 22 gece devam eden Sakarya Meydan Muharebesi, 13 Eylül 1921’de düşmanın Sakarya Nehri’nin doğusunda büsbütün yok edilmesiyle sonuçlandı. Zaferin akabinde 19 Eylül 1921’de Başkomutan Atatürk’e Meclis tarafından “Mareşal” rütbesi ve “Gazi” unvanı verildi.