HAVASEN, THY idaresine çalışanlarının mevzuat gereği hakkı olan banka promosyonlarının ödenmesi davetinde bulundu.
Havayolu Çalışanları Sendikası (HAVASEN), Türk Hava Yolları’nda 2005 yılından bu yana işçi maaşları için bankalardan alınan promosyonları hesapladı. Promosyonların THY çalışanlarına ödenmesi davetinde bulunan HAVASEN, “Çalışanın hakkı olan 101 milyon dolar (Ağustos 2022 kuru ile yaklaşık 1,8 milyar TL) promosyon geliri nerede?” diye sordu.
HAVASEN’in açıklaması şöyle:
2007 yılında çıkartılan 2007/21 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile kamu görevlilerine aylık maaş ve öteki hakedişlerinin yatırıldığı bankalar tarafından promosyon ödemesi yapılmasının önü açılmış, uygulama daha sonra kamu-özel tüm emekliler için de yaygınlaştırılmıştır.
Genelgede “Banka tarafından verilecek promosyon ölçüsünün tamamı çalışana dağıtılacaktır” sözüyle mukavele yapılan bankanın yapacağı ödemenin çalışanın hakkı olduğu belirtilmiştir.
Türk Hava Yolları ise, 2005 yılından itibaren işçi maaşlarının yatırıldığı bankalardan da promosyon geliri elde etmeye başlamıştır. İşçinin maaşları üzerinden elde edilen promosyon geliri çalışana aktarılmamış, şirkete gelir olarak kaydedilmiştir.
“17 YILDA 235.8 MİLYON TL TAHSİL EDİLDİ”
Sendikamızca yapılan incelemelere nazaran, 2005-2021 ortasındaki 17 yıllık devirde THY’nin banka promosyonu olarak mutabakatlı bankalardan tahsil ettiği ölçü nominal 235.872.687 TL olarak hesaplanmıştır.
Her yıl elde edilen promosyon gelirlerinin THY kayıtlarında döviz bazında gösterildiği de görülmekte olup bu sayının yaklaşık 99 milyon ABD dolarına denk geldiği anlaşılmıştır.
2022 yılının birinci 3 ayında bu kalemde varsayımı 2 milyon dolar daha gelir elde ettiği görülen THY’nin, el koyduğu toplam promosyon geliri 101 milyon dolara (Ağustos 2022 kuru ile yaklaşık 1,8 milyar TL) ulaşmıştır.
“YILLIK 10 MİLYON DOLAR”
Son 4 yılda, pandemiye karşın, incelenen bilançolarda THY’nin promosyon geliri yıllık 10 milyon doların altına düşmemiştir.
Maalesef yetkili sendika ise, 17 yıldır bu mevzuyu Toplu Mukavele masasına getirme cüretini gösterememiştir.
Bugün 2500 TL’nin üzerinde maaş alan emeklilere 3 yıl için bankalarca 7 bin 500 TL promosyon verildiği bilinmektedir. Misyon ve mesleklerine nazaran bu maaşın çok üzerinde aylık ve yan mali haklara sahip olan THY çalışanları ise, şirketin alıp kasasına koyduğu promosyonlardan yararlanamamaktadır. Bankalarca sağlanan bu ekstra gelirin TGS üzere fiyatların daha düşük seviyede olduğu şirketlerde daha da ehemmiyet kazandığı açıktır.
“YETKİLİ SENDİKAYLA EK PROTOKOL YAPILMALI”
Bir THY yahut TGS çalışanının çalışırken hakları olan promosyon gelirinden yararlandırılmaması fakat emekli olduğunda bu hakka kavuşması açık bir çelişki ve alın terinin karşılığı olan meblağa işverence el konulmasıdır.
Bu çerçevede, THY ve inşaat, kooperatif üzere işlerden havacılıkla ilgilenmeye vakit bulamayan yetkili sendikayı acilen bir ek protokol yaparak, daha fazla vakit ve hak kaybına sebep olmadan tüm işçisi promosyon gelirinden yararlandırmaya davet ediyoruz.
“PERSONELİN ÖZGÜR İRADESİYLE BANKA SEÇSİN”
Aksi halde, her çalışanın özgür iradeleri ile seçtiği bankalara aylıklarının ve yan mali haklarının yatırılmasının önü açılmalı, böylelikle ferdî olarak bankalardan ek menfaat sağlaması imkanı kendilerine tanınmalıdır.
Şimdiye kadar üyeleri ismine patron lehine yaptığı ek protokollerle daima çalışanları hak kaybına uğratan yetkili sendika üyesi çalışanların tamamı, ödedikleri fahiş aidatları, ne için ve kimler için ödediklerini sorgulamalı, artık korkmadan karar vererek hakları için gayret etmelidirler.
Havacılık çalışanlarının sesi ve ülkemizdeki tek havacılık sendikası HAVA-SEN olarak; geriye dönük hak edişler de dahil olmak üzere bundan bu türlü promosyon ödemelerinin nizamlı hale getirilmesi için başta yetkili sendikanın olmadığı TGS’de çalışan üyelerimiz, sonrasında da süreci takip edip THY çalışanı üyelerimiz ismine türel yollara başvuracağımızı ve takibini kararlı bir biçimde yapacağımızı hatırlatmayı misyon biliyoruz.